De boot zit vol

Alle dieren drijven
  • Alle dieren drijven
  • Gideon Samson
  • Illustrator: Annemarie van Haeringen
  • Uitgever: Leopold
  • Jaar: 2017
  • Aantal blz.: 32
  • 7,5

Het verhaal over de ark van Noach is in tijden van klimaatverandering actueler dan ooit. Maar hoe omzeil je de angels in dit verhaal? Gideon Samson en Annemarie van Haeringen deden een goede poging.

‘Wat gebeurt er met Nederland als de poolkappen gaan smelten?’ Een van de vragen die leerlingen van de 5e Montessori (Amsterdam) in de klas stelden, zo viel te beluisteren tijdens een workshop van de school tijdens ResearchEd. Best een lastige vraag. Eentje waar je, mede afhankelijk van de leeftijd van de kinderen, veel kanten mee uit kunt. Ga je op de natuurwetenschappelijke, de maatschappelijke of de ethische toer bijvoorbeeld? En wil je zorgen sussen of voeden?

Een bekend verhaal over stijgende zeespiegels is dat van de ark van Noach. Ongetwijfeld mede vanwege de vele dieren kent dit bijbelverhaal vele prentenboekversies. Een nieuwe aanwinst is Alle dieren drijven van de veelvuldig bekroonde illustrator Annemarie van Haeringen. Zij maakte de tekeningen voor een Duits prentenboek, maar de Nederlandse uitgever wilde een minder bijbelvaste tekst en vroeg daarom Gideon Samson een verhaal bij haar tekeningen te maken. Samson - die in 2015 de Gouden Lijst voor zijn jongerenroman Overspoeld kreeg, ook al een verhaal over te veel water, namelijk de tsunami in Sri Lanka - heeft er inderdaad een vrijer verhaal van gemaakt. Het woord ‘God’ valt bijvoorbeeld nergens. Wel is er een onzichtbare ik-verteller in wie we God kunnen vermoeden.

Samson beschrijft ook een andere verhouding tussen deze verteller en Noach (wiens naam trouwens ook niet valt, hij blijft ‘de man’). Het verhaal gaat niet over een heer en dienaar of almachtige god en nederige mens, maar over twee vrienden die samen een plan smeden. Waarbij de man niet zelden de verteller een stapje voor is - zo bedenkt hij dat het handig is om van alle dieren een paar mee te nemen, want ‘één plus één is drie, of vijf of negen’. Waar de, overigens prachtige, prenten van Van Haeringen de bijbelse verhaalelementen volgen - van ruziënde mensen tot en met regenboog - weet Samson daar een eigen verhaal van te maken over opnieuw vriendschap, hoop en opnieuw beginnen. Daarbij schrijft hij mooi: een prettige voorleestekst met vaart, poëzie en woordgrapjes.

Blijft over die angel in dit bijbelverhaal: waarom wordt maar één gezin gered en verdrinken alle andere mensen? Geen fijn thema natuurlijk voor een kleuterboek. Wie daar met oudere leerlingen mee aan de slag wil, kan terecht bij de al wat oudere, maar meesterlijke jongerenroman De Arkvaarders (2001) van Anne Provoost.

(Deze recensie verscheen, in licht gewijzigde vorm, eerder in Didactief, maart 2017)