Uit de oogst aan jeugdboeken van afgelopen jaar koos ik mijn tien favorieten. Daarbij met stip op één Hele verhalen voor een halve soldaat van Benny Lindelauf.
Waar zouden we zijn zonder boeken? Dat heeft het afgelopen jaar extra duidelijk gemaakt. Lezen was vele weken het enige culturele uitje dat we konden maken. Laten we hopen dat 2021 sociaal en cultureel minder schraal zal zijn, met behoud natuurlijk van het genot en plezier van mooie verhalen die ons kunnen raken en wegvoeren uit het hier en nu.
Voor wie nog boekentips nodig heeft, hier enkele absolute aanraders: mijn persoonlijke top-tien van mooiste jeugdboeken uit 2020:
1. Hele verhalen voor een halve soldaat - Benny Lindelauf & Ludwig Volbeda (ill.) - Querido, 15+
En weer schreef Benny Lindelauf over de oorlog, maar vooral over wat je staande kan houden in barre tijden. ‘Een oorlog die uitbreekt, houdt ook weer op.’
2. Alfabet - Charlotte Dematons. Hoogland & Van Klaveren - 4+
Met haar alfabetboek leverde Charlotte Dematons een ware tour de force. Zonder woorden weet ze het taalplezier aan te zwengelen en de kracht van taal te tonen.
3. Ons kasteel aan zee - Lucy Strange (vertaling: Aleid van Eekelen-Benders) - Gottmer, 12+
Een verhaal dat zit als een heerlijke oude jas. Lucy Strange weet de sfeer en kracht van ouderwetse, vooral Britse (jeugd)boeken op te roepen in een spannend verhaal over verraad en trouw in oorlogstijd.
4. Koningskind - Selma Noort - Leopold, 10+
Elk verhaal heeft ook een achterkant. Selma Noort vertelt het bekende verhaal over koning Salomo vanuit een verrassend perspectief en in beeldende taal. 
5. Wat is kunst? - Ted van Lieshout - Leopold, 8+
De vraag is simpel, een goed antwoord is welhaast onmogelijk te geven. Ted van Lieshout daagt de hoofdpersoon (en de lezer) uit haar verbeelding te gebruiken en zelf te ontdekken dat kunst overal om je heen is. Een originele twee-eenheid tussen dialoog en informatie over kunstwerken en kunstenaars. 
6. Stilte heeft een eigen stem - Ruta Sepetys (vertaling: Aleid van Eekelen-Benders) - Luitingh-Sijthoff, 15+
Een meeslepend verhaal over een onmogelijke liefde tussen een rijke Amerikaanse jongeman en een arm dienstmeisje in het Spanje ten tijde van Franco. Ruta Sepetys beschrijft een grimmige, nog te vaak (zeker in de jeugdliteratuur) onbelichte periode uit de geschiedenis. 
7. Het boek van Jongen - Catherine Gilbert Murdock (vertaald door Esther Ottens) - Querido, 12+
Een gebochelde geitenhoeder en een pelgrim gaan samen op pad. Geen van beiden is wie hij lijkt te zijn en de schrijfster zet je menigmaal op het verkeerde been. Een mysterieus en mirakels verhaal in de beste middeleeuwse traditie. 
8. Sterker dan elk afscheid - Enrico Galiano (vertaald door Ada Duker & Henrieke Herber) - Luitingh-Sijthoff, 15+
Wederom presteert Enrico Galiano het om een liefdesverhaal op te tillen tot een poëtisch-filosofisch verhaal over jezelf durven zijn en de moed om te leven. De gloedvolle intensiteit maakt ook dit boek weer tot perfecte young adult literatuur. 
9. Mijn dagen met niets - Mireille Geus - Lemniscaat, 10+
In dit misschien wel eerste coronakinderboek tilt Mireille Geus het nieuwe normaal op tot een bijzonder verhaal over omgaan met leegte en gesprekjes met jezelf. ‘Hoe gaat het vandaag?’ ‘Nou, het gaat vandaag hetzelfde.’
10. De bende van Lieke - Robert-Jan Henkes - Querido, 6+
Het valt nog lang niet mee om overtuigende kinderlogica te schrijven. Maar Robbert-Jan Henkes doet het met verve. ‘Die is nog veel te klein om later groot te worden.’
Ik wens iedereen een gezond en lezenswaardig 2021!
