Afgelopen jaar schreef ik minder over jeugdliteratuur dan ik had gewild. Maar lezen deed ik natuurlijk wel. Bijgaand mijn favorieten uit 2022, verhalen over nu en vroeger en voor altijd.

Afgelopen jaar klonk het weer vaak: kinderen lezen steeds minder en steeds minder goed. (En ja, er klonk ook kritiek over de manier waarop dat vastgesteld wordt en of de PISA-metingen eigenlijk wel betrouwbaar zijn – daarover is het laatste woord nog niet gezegd).
De remedie? Goed en geïntegreerd leesonderwijs, volwassenen die het goede voorbeeld geven en zelf lezen en weten wat er aan mooie boeken voorhanden is en hoe je kinderen kunt verleiden ze te lezen. Want aan het aanbod ligt het in elk geval niet, want de jeugdliteratuur bloeit volop. Zelf genoot ik er afgelopen jaar weer volop van. Hieronder mijn keuze van de tien mooiste jeugdboeken uit 2022.

1. Dat soort vrienden – Meg Rosoff (vertaling Jenny de Jonge) - Luitingh-Sijthoff - 15+
Stills uit een leven. Zo kun je deze prachtige coming-of-age roman omschrijven. Ogenschijnlijk kabbelend, maar onder de oppervlakte gebeurt het.







2. De rest van ons leven – Els Beerten -Querido – 15+
‘Thank God, we’re human’, zegt de vader van hoofdpersoon Fredo Santoro. Een magistraal verhaal over hoe je ook in barre tijden menselijk en hoopvol kunt blijven.







3. Ik denk dat ik ontvoerd ben en andere gedichten - Pim Lammers, ill. Sara van Dongen – Querido – 9+
Grappig, persoonlijk, gevoelig, levendig, genderscherp - Pim Lammers mag trots zijn op zijn gave poëziedebuut.







4. Ey, luister es – Gulraiz Shariff (vertaling Bernadette Custers) – Luitingh-Sijthoff – 10+
Nog een sterk debuut, nu uit Noorwegen. Een spottend-geestige monoloog van een puber tegen de keer, met een haarscherpe blik op vooroordelen.







5. Het wilde meisje – Katherine Rundell (vertaling Jenny de Jonge) – Luitingh-Sijthoff – 10+
Waarom willen volwassenen kinderen altijd temmen? En wat moet je met regels? Een mooi geschreven en ontroerend verhaal over Will, een wilde kat in het nauw.







6. De gouden baard – Klaas Verplancke – Querido – 4+
Heerlijk prentenboek over een koning die het te hoog in de bol heeft en met wetten mensen klein wil houden.






7. Ik moet je verraden - Ruta Sepetys (vertaling Aleid van Eekelen-Benders) – Luitingh-Sijthoff – 15+
Een indringend verhaal over hoe het is om in een dictatuur te leven, wanneer verraad en vertrouwen voortdurend botsen.







8. Vandaag houd ik mijn spreekbeurt over de anaconda – Bibi Dumon Tak, met ill. Annemarie van Haeringen – Querido – 8+
En weer heeft Dumon Tak een originele manier gevonden om ons iets over dieren bij te brengen: ze laat het ene dier een spreekbeurt houden over een ander dier, zoals de regenworm over de anaconda. Geestig en informatief tegelijk.






9. De kaarten van Madame Petrova – Marjolijn Hof, met ill. van Annette Fienieg – Querido -10+
In dit vervolg op Lepelsnijder blijft Janis (de lepelsnijder) wat in de coulissen en krijgt zijn zusje Silke het podium. Sfeervol en spannend verhaal over ontdekken waar je vandaan komt en wie je (dus) bent.

10. Arthur, koning voor altijd - Kevin Crossley-Holland (vertaling Margaretha van Andel) – Lemniscaat – 10+
Toegegeven, niet zo mooi als zijn magisch mooie Arthur-trilogie (2000-2003), maar wederom een mooi verteld verhaal over deze legendarische koning.

O ja, mijn goede voornemen voor 2023: een maandelijks leesoverzicht. Gelukkig nieuwjaar allemaal, op naar weer een mooi nieuw boekenjaar!