Shakespeare met een queer twist

Shakespeare met een queer twist
  • Wat de zee vertelt
  • Julia Drake
  • Vertaler: Maren Mostert
  • Uitgever: Moon
  • Jaar: 2019
  • Aantal blz.: 366
  • 8,0

Een broer en een zus die geestelijk schipbreuk leiden, nieuwe vrienden en verwarrende verliefdheden. In haar debuutroman Wat de zee vertelt, geeft Julia Drake een eigentijdse gendertwist aan Twelfth Night van Shakespeare.

‘Welk land is dit, mijn vrienden?’ Aldus een van de drie motto’s in Wat de zee vertelt, de debuutroman van Julia Stark. Het lijkt een simpel zinnetje, maar het vat mooi samen hoe volwassenheid voor jongeren een vreemd land kan zijn. En uiteindelijk is dat waar alle jongerenromans, ook deze, over gaan.
Drake leende de uitspraak van Viola, een van de personages uit Shakespeares toneelstuk Twelfth Night. Als 15-jarige speelde de schrijfster zelf deze rol en vele jaren later benut ze het stuk als staketsel voor haar eigen verhaal. Ze leent losjes de namen: Viola wordt Violet, Sebastian Sam, Orsino Orion, Olivia Liv en het koninkrijk Illyria wordt het (fictieve) kustplaatsje Lyric in Maine (en dat laatste is slim, want aan Illyria kleven al te veel andere literaire associaties, van Sartres Les mains sales tot en met Lloyd Alexanders fantasyboek Avontuur in Illyrië).
Waar bij Shakepeare een tweeling elkaar tijdens een schipbreuk kwijtraakt, lijden de personages in Drakes verhaal een geestelijke schipbreuk. Sam zit na een zelfmoordpoging in een inrichting, Violet heeft een iets te ruig jaar in het New Yorkse nachtleven achter de rug en moet van haar ouders de zomervakantie doorbrengen bij haar oom Toby in Lyric. Dit geboortedorp van haar moeder en Toby dankt zijn bestaan aan de enige overlevende van een andere (echte) schipbreuk, namelijk Violets betovergrootmoeder Fidelia. Hun hele leven al krijgen Violet en haar broer Sam daarom te horen dat ze overlevers zijn.
Op dit moment voelt Violet zich allesbehalve stevig in de schoenen staan. En zin om naar Lyric te gaan en daar vrijwilligerswerk te doen in het plaatselijke zee-aquarium heeft ze ook niet. Maar ze vindt wel dat het tijd is voor een drastische ommezwaai in haar leven. Daarom scheert ze alvast haar hoofd kaal en hult ze zich in kleren van haar vader (zoals Viola zich verkleedt als haar broer). Exit sexy meisje, welkom stoere meid.
In het museum raakt ze bevriend met Orion, een adembenemend knappe jongen die echter hopeloos verliefd is op Liv. Violet biedt zich aan om Liv voor hem te winnen, maar dan is ze opeens van haar eigen gevoelens niet meer zeker: valt ze nu op Orion of op Liv? Ook in Shakespeares Twelfth Nigth zijn gender en seksuele ambiguïteit een thema, maar op het eind zijn alle vermommingen afgelegd en vinden Orsino en Viola en Olivia en Sebastian elkaar. Drake geeft aan Shakespeares comedy of errors een eigentijdse queer-draai.
Haar boek gaat behalve over het onderkennen van je eigen (seksuele) gevoelens over de kunst om je in het vreemde land dat (volwassen) leven heet, overeind te houden. Overleven, zo ontdekt Violet, heeft niets met een heldhaftig bestaan te maken, maar alles met volhouden ondanks tegenslag. Het is ‘trappelen met je benen’ om niet te verzuipen en de wil om het hoofd boven water te houden.
Dat mag allemaal zwaar klinken, maar Drake weeft gelukkig voldoende humor in haar verhaal. En voor wie de Shakespeariaanse verwijzingen niet herkent, blijft er nog steeds een lezenswaardig verhaal over - al geeft die intertekstualiteit het boek wel extra glans.